Column van Els van Veen, huisarts, in de Andere Krant begin januari 2022.
“Beste Mona, doe hier a.u.b. niet aan mee. Gezondheid boven alles. Het glas is zeker voor jongeren halfvol!!!” twitterde onlangs iemand. Hij reageerde op Mona Keijzer, die aangaf mee te gaan doen aan een debat over de Corona maatregelen: “De ellende als gevolg van de coronamaatregelen voor jongeren is niet te onderschatten. Op woensdag 29 december 20 uur is dit onderwerp van gesprek bij De Balie. Ik ben erbij.”
Is gezondheid ons hoogste goed? Gaat gezondheid boven vrijheid? Mag je jonge mensen maatregelen opleggen die in het belang zijn (of lijken) van vooral oudere, kwetsbare mensen?
Wat is trouwens gezondheid? Is het de afwezigheid van Corona? Over gezondheid hebben vele mensen nagedacht. Machteld Huber, zij is ook huisarts geweest, introduceerde het concept ‘positieve gezondheid’ in Nederland in 2012.
In dit concept wordt gezondheid niet meer gezien als de af- of aanwezigheid van ziekte, maar als het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren.
Is het gezond om jonge mensen te verhinderen naar school of college te gaan? Hen te verbieden contact te hebben met leeftijdsgenoten? Is het gezond als ze niet meer mogen sporten? Jonge mensen moeten hun weg nog vinden in het leven. Kunnen zij dat doen als hun van alles wordt verboden?
Dokters werken vaak met zieke mensen. Dokters staan vaak machteloos en kunnen lang niet alle ziektes genezen. Daarvan zijn artsen doorgaans goed doordrongen. Een gevleugeld begrip is de uitspraak van Ambroise Paré (1510-1590)
“Geneeskunde is soms genezen, vaak verlichten, maar altijd troosten”
De regering wordt niet gehinderd door deze oude wijsheid. Zij meent dat zij ons moet beschermen tegen een virusinfectie met alle repressieve middelen die tot haar beschikking staan. Mondkapjes, lockdowns, vaccinatiedrang- en dwang. Er is een groot controle-apparaat opgezet, zogenaamd om ons onszelf aan de maatregelen te laten houden. Want de regering wil heel graag dat wij gezond blijven en niet overlijden, toch?
Ik geloof dat niet meer. Bovendien vind ik het niet de taak van de regering of overheid om te zorgen dat wij gezond blijven en niet ziek worden van één of ander virus. Het is de taak van de regering om te zorgen en te garanderen dat wij vrij zijn, vrij kunnen reizen en ons eigen brood kunnen verdienen.
Wat er nu gebeurd is, en vooral voor jonge mensen grijpt mij dat aan, omdat zij hun weg nog moeten vinden in het leven, is dat we gevangen zijn gezet in ons eigen land, dat velen hun brood niet meer kunnen verdienen en dat jonge mensen onder druk gezet worden om een vaccin te nemen waarvan we grosso modo nog heel weinig weten op de langere termijn.
Ik vind een samenleving die de levens van jonge mensen opoffert om de ouderen te beschermen de omgekeerde wereld. Oude mensen hebben hun leven grotendeels geleefd. Zij zouden zo’n offer van jonge mensen niet moeten willen. Gelukkig willen velen dat ook niet. We kunnen geen gezondheid afdwingen. Veel artsen zijn zich daarvan bewust. Wij kunnen niet iedereen gezond maken.
Misschien is vrijheid wel ons hoogste goed.