Huisarts is een mooi beroep. Het is een misverstand dat een huisarts alleen ‘ziekten geneest’. De 16e eeuwse arts Ambroise Paré (1510-1590) zei al over de geneeskunde: La médecine c’est guerir parfois, soulager souvent, consoler toujours.‘Geneeskunde is soms genezen, dikwijls verlichten, altijd troosten.’
Lang niet altijd heb ik zogenaamde aanvullende diagnostiek nodig. Bij twijfel overleg ik soms met een andere huisarts of de specialist in het ziekenhuis. Twee weten meer dan één.
Voor goede diagnostiek heb je veel kennis nodig. Niet alleen kennis van allerlei ziektes en kwalen. Ook kennis van de mate van vóórkomen van bepaalde ziektes in de huisartsenpraktijk, de epidemiologie. En voor het vergaren van kennis heb je vertrouwen in je collega’s nodig. Je moet je kwetsbaar op kunnen stellen als je er even niet uitkomt. Niet voor niets leer je het huisartsenvak van een ervaren huisarts. Twee jaar lang werkt de huisarts in opleiding onder de hoede van een ervaren huisarts-opleider.
In mijn gereedschapskist zitten dus vooral uitleg en geruststelling en troost.
En toen kwam Corona. Met Ministers van Volksgezondheid die het ook hadden over ‘een gereedschapskist om de pandemie te bestrijden’. Vanaf de eerste dag werd de regie over mijn vak overgenomen met ‘ingrepen’ die ik niet begreep, die ik onlogisch vond. Er werden looplijnen uitgestippeld in onze praktijk, mensen moesten een mondkapje op en later kwamen de vaccins waar nog nagenoeg geen ervaring mee was. Uit de nieuwe gereedschapskist kwamen geen uitleg, geruststelling en troost, maar lockdowns, mondkapjes en een dreigende vaccinatieplicht.
In het eerste jaar van de pandemie kwam ik er al snel achter dat Covid-19 qua ziektebeeld erg leek op het ziektebeeld Influenza oftewel griep. Maar mijn gereedschappen ‘uitleg’ en ‘geruststelling’ leken van Staatswege ongewenst. Meteen vanaf het begin heerste er een soort ongrijpbare vijandigheid -juist ook in de media- richting critici. De vijandige reacties leidden er uiteindelijk toe dat ik zelfcensuur toe ging passen: Ik plaatste geen reacties meer op artsenfora, ik hield me stil over wat ik had gehoord of gelezen over Covid-19 en de nieuwe vaccins. Maar daardoor is er nu geen echte uitwisseling mogelijk over Covid-19 en de beste behandeling. Er is -door de overheid- een fatwa uitgesproken over middelen als Hydroxychloroquine en Ivermectine. Apothekers zijn aangespoord om artsen te verklikken die deze middelen toch wagen voor te schrijven.
Het verdrietige gevolg is dat twee jaar na de start van de pandemie het medische debat zo goed als dood is. Regeringen wereldwijd gebruikten een pandemie om aan te slag te gaan met de Volksgezondheid zoals het hun goed leek. Maar hun aanpak stond haaks op goed vakmanschap van de dokter. Twee jaar lang werd beleid top-down, zonder dialoog, uitgerold. Het jargon leek op het eerste gezicht hetzelfde met termen als ‘naastenliefde’ en ‘zorgen voor de ander’.
Maar aan de vruchten herken je de boom. Aan de gereedschapskist herken je een goede dokter. Een goede dokter houdt nooit zaken achter in zijn gereedschapskist. Behalve dan uitleg, geruststelling en troost.
Els van Veen
